(س 933) چنانچه مردى به عنوان حلّيت در روابط و رفت و آمد، دختر خردسالى (حدود پنج ساله) را صيغه نموده است. اينك در صورت بذل وقت، آيا ازدواج با مادر اين دختر، شرعاً امكان پذير است يا حرمت، ايجاد شده و امكان ندارد؟

ج ـ ازدواج با مادر زن، حرام است و حرمت ازدواج، اعمّ از دايم و منقطع و مدخوله و غير مدخوله است و همين معنا، مقتضاى اطلاق آيه شريفه است كه فرموده: «وَأُمَّهَاتُ نِسَائِكُمْ».[1] بنابراين، اگر نكاح منقطعه دخترى صحيح واقع شده باشد و رضايت پدر دختر با رعايت مصلحت دختر در عقد متعه اش مراعات شده باشد، مادر آن دختر به مرد صيغه كننده، حرام ابدى است. 2/3/78

(س 934) ميزان محرم بودن مادر زن و خواهر زن نسبت به داماد چقدر است؟

ج ـ مادر زن به داماد محرم است و حكم مادر را دارد، ولى خواهر زن، نامحرم است مثل بقيّه نامحرمان. 10/8/77

(س 935) آيا نامادرى من به همسرم مَحرم است يا خير؟

ج ـ همسر شما به زن پدر شما محرم نيست و مادر زن به دامادش محرم است. 27/1/77

(س 936) آيا داماد پسر، با مادر پسر مَحرم است؟

ج ـ داماد پسر، به مادر پسر، مَحرم است. 15/9/79

(س 937) اگر فردى زنى را به ازدواج موقت در آورد، بعد از اتمام مدّت، آيا مى تواند دختر متاركه شده همان زن را به عقد دايم خود درآورد يا خير؟ در صورت منفى بودن پاسخ، آيا مى تواند در اين مسئله به مجتهد ديگرى رجوع كند؟

ج ـ ربيبه، يعنى دخترِ زن ـ چه با عقد موقت و چه با عقد دايم ـ با فرض آميزش با آن زن، براى مرد حرام ابدى است و در حكم دخترِ خود انسان است و مسئله هم اجماعى و اتفاقى است. آرى، اگر آميزش با مادر حاصل نشده باشد، بعد از تمام شدن مدّت در عقد موقت و يا طلاق در عقد دايم، ازدواج با دختر آن زن، مانعى ندارد. 16/9/77

(س 938) اگر شخصى زنى را به مدّت يك ساعت عقد كرده باشد و در طول زندگى حدود ده زن را نيز اين گونه عقد كرده باشد، او با دخترهاى اين زن ها تا چند پشت محرم است؟

ج ـ با همه آنها كه دخترهاى اين زن ها هستند، چه با واسطه و چه بىواسطه، چه قبل از شوهر كردن با اين مرد به دنيا آمده باشند يا بعد از آن به دنيا بيايند، و همه آنها به حكم ربائب، به مرد محرم هستند، ليكن به شرط آميزش با آن زن ها يعنى مادر دخترها، چون ربيبه با آميزش با مادرش به مرد محرم مى شوند نه بدون آن. 31/5/76

(س 939) شخصى دخترى را به مدت دو سال عقد موقت كرده است و در اين مدت همه گونه استمتاعات از يكديگر داشته اند. بعد از انقضاى مدت، وى به عنوان دختر باكره با شخص ديگرى ازدواج نموده وصاحب فرزند دختر شده است. آيا مشاراليه مى تواند دختر او را صيغه كند يا به حكم ربيبه، با وى محرم است؟

ج ـ شرط حرمت ربيبه ـ ولو آنكه بعداً متولد شود ـ ، دخول و آميزش با مادر است. 11/5/77

(س 940) مادر شوهرم بعد از فوت همسر اولش مجدّداً ازدواج نموده است. آيا ايشان (نا پدرى شوهرم) به اين جانب محرم است يا خير؟

ج ـ همسرِ مادر شوهر كه ناپدرى شوهر محسوب مى شود، به عروس و زنِ ناپسرى، محرم نيست. 18/8/78

(س 941) اگر شخصى دخترى را صيغه نمايد ولى هيچ گونه استمتاعى از او نبرده باشد، آيا پسرش مى تواند او را براى خود عقد نمايد يا خير؟

ج ـ زن پدر براى فرزندان مرد، حرام ابدى مى باشد و حرمت ازدواج، اعم از دايم، منقطع، مدخوله و غيرمدخوله است و همين معنا، مقتضاى اطلاق آيه شريفه است كه فرموده: «وَلاََ تَنْكِحُوا مَا نَكَحَ آبائُكُمْ»،[2] بنابراين، دختر در فرض سؤال به همه فرزندان و نواده هاى پدر محرم مى باشد و زن پدر همه آنها محسوب مى شود. 10/5/75

(س 942) با توجه به بطلان عقد موقت دختر نابالغ، آيا پسر آن شخص مى تواند با آن دختر ازدواج نمايد يا خير؟

ج ـ مى تواند، چون صيغه دختر به خاطر عدم اجازه ولىّ باطل بوده و لذا دختر، زنِ آن مرد نشده تا پسرش نتواند به خاطر زن پدر بودن با او ازدواج نمايد. 9/6/76

(س 943) آيا زنِ پدر بزرگ به نوه محرم مى باشد؟

ج ـ محرم مى شود. 8/6/77

(س 944) مردى زنى را به همسرى انتخاب مى كند، بعد از مدت دو سال، دختر آن زن را براى فرزندش عقد مى كند. آيا عقد دختر همسر براى فرزند صحيح است؟

ج ـ مانعى ندارد و عقد صحيح است. 10/8/77

(س 945) اگر مردى بخواهد با خواهرزاده يا برادرزاده همسرش ازدواج كند، آيا بايد با رضايت زنش باشد؟

ج ـ اجازه زن، شرط صحّت عقد در مفروض سؤال است. 30/2/77

(س 946) آيا شوهر خواهر مى تواند خواهر بيوه زنش را به صيغه خود درآورد؟

ج ـ اگر كسى زنى را براى خود عقد كند، دايم باشد يا موّقت، تا وقتى كه آن زن در عقد و يا عدّه رجعيّه است، نمى تواند با خواهر او ازدواج نمايد، چه به صورت دايم و چه موقّت. 15/9/79

(س 947) آيا خواهر زن نسبت به انسان محرم است يا نامحرم؟

ج ـ نامحرم است، ليكن نمى توان حسب نص قرآن با او ازدواج نمود و ازدواج با خواهر زن و جمع بين الاُختين، حرام و باطل است. 13/2/77

(س 948) آيا زوج بعد از طلاق بائن مى تواند در ايام عدّه با خواهر همان مطلّقه ازدواج كند؟ همچنين در باره متعه، پس از اتمام مدّت يا بخشش بقيّه مدّت، حكمش چيست؟

ج ـ اگر طلاق بائن باشد، جايز است؛ و بنا بر اقوى نكاح با خواهر متمتعه پس از انقضا يا بخشش مدت و قبل از اتمام عده، جايز نيست، كما اينكه در طلاق رجعيّه هم قبل از انقضاى عدّه، جايز نيست. 4/3/81

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. نساء، آيه 23.

[2]. نساء، آيه 22.