(س 327) اين جانب كليددار يك امام زاده هستم و نذورات مردم هر چند وقت يك بار جمع آورى مى گردد. آيا مى توان اين نذورات را براى قبور مسلمين مصرف نمود؟ براى كارهاى فرهنگى چه طور؟ در غير اين صورت بايد در چه راهى مصرف كرد؟

ج ـ اگر براى حرم يكى از امامان(عليهم السلام) يا امام زادگان چيزى را نذر كنند، بايد آن را به مصارف حرم برسانند از قبيل فرش، پرده، روشنايى و ...؛ و اگر براى امام(عليه السلام)يا امام زاده نذر كنند، مى توان در هر كار خيرى مصرف نمود تا ثوابش براى منذورله باشد، و شايد صرف در عزادارى اهل بيت(عليهم السلام) اولى باشد؛ و اگر معلوم نباشد كه نذر حرم است يا امام(عليه السلام) و يا امام زاده، بهتر است صرف مخارج خود حرم شود.

28/1/79

(س 328) آيا مى توان چيزى را كه نذر حضرت اباالفضل العباس(عليه السلام) نموده اند، براى ساختمان مسجدى كه به نام آن حضرت در حال احداث است صرف كرد؟ البته نذر مطلق بوده و جهتى برايش بيان نشده است.

ج ـ اين گونه نذرها را مى توان در هر كار خيرى مصرف نمود تا ثوابش براى منذورله باشد، و شايد صرف در عزادارى آن حضرت(عليه السلام)اولى باشد. 30/2/74

(س 329) در محل ما مرسوم است كه در مكان مخصوصى خيمه گاه درست كرده و براى اباعبدالله الحسين(عليه السلام) و يارانش عزادارى و گريه مى كنند، عده اى از مردم نذرهاى نقدى و غيرنقدى تقديم مى كنند كه قسمتى از آن، خرج عزاداران مى شود، مقدارى كه زياد مى آيد، در چه راهى مصرف گردد؟

ج ـ اين قبيل نذرها را مى توان جهت اقامه روضه خوانى و عزادارى براى حضرت اباعبدالله(عليه السلام)، و در تبليغ سنّتى ديانت مقدسه مصرف نمود. 27/10/74

(س 330) لطفاً موارد مصرف نذورات و اموالى كه توسط هيئتهاى مذهبى جمع آورى مى شوند را بيان فرماييد.

ج ـ بايد صرف عزادارى شود، از مخارج خوراكيها گرفته تا پرداخت پول براى بيان مواعظ و نصايح و ذكر مصيبت به عنوان منبرى و يا مرثيه خوانى توسط مدّاحان و.... 6/9/78

(س 331) در روستاها در ايّام محرّم الحرام مراسم جا به جايى نخل (علامتى ساخته شده از چوب) به احترام مقام سيّدالشهدا(عليه السلام) انجام مى شود كه اهالى محل، نذورات خود را كه عمدتاً به صورت پارچه هاى گران قيمت و اعلا مى باشد، به منظور بستن به اطراف نخل، تحويل مسئولين اجراى مراسم مى نمايند. با توجّه به اينكه همه ساله ميزان پارچه هاى تحويلى انباشته گرديده و امكان نگهدارى بهينه از آنها وجود ندارد، آيا مى توان در جهت اجراى هر چه بهتر مراسم عزادارى، آنها را بفروشند و عوايد حاصل از آن را صرف ديگر امور مربوط نمايند؟

ج ـ نذوراتى كه در فرض سؤال آمده، مجازيد بفروشيد و در مراسم عزادارى حضرت اباعبدالله الحسين(عليه السلام) كه در آن محل برگزار مى شود، مصرف نماييد. 28/10/76

(س 332) آيا از پول نذروات حضرت ابوالفضل العباس(عليه السلام) كه مصرف آن تعيين نشده است، مى توان به بيماران كليوى كه كليه خود را از دست داده اند و از لحاظ مادّى بسيار مشكل دارند كمك كرد؟

ج ـ در امثال نذرهاى مورد سؤال كه نذر براى جهت معيّنى از جهات منذورله نباشد، در هر كار خيرى براى او و رسيدن به ثوابش، جايز است و مانعى ندارد و مورد سؤال هم از كارهاى خير است. 3/3/76

(س 333) در خصوص وفاى به نذر، در صورتى كه فردى نذر كرده باشد مبلغى را براى حضرت ابوالفضل(عليه السلام)، در صندوقى كه از طرف جوانان محل تشكيل شده، به صورت جارى (حساب در گردش) واريز نمايد، ارائه طريق فرماييد. شايان توجّه است كه در اين صندوق به جوانان و كسانى كه از نظر مالى مشكلاتى داشته باشند، با تصويب هيئت امنا، وام پرداخت مى شود.

ج ـ در امثال نذرهاى مفروض در سؤال كه نذر براى جهت معيّنى از جهات منذورله نيست، مصرف در هر كار خيرى براى او و رسيدن به ثوابش جايز است و مانعى ندارد، و مورد سؤال هم از كارهاى خير است. آرى، بايد مشخص شود كه بعد از بر هم خوردن صندوق ـ چون اصل پول منذور باقى مى ماند ـ در امور خير يا عزادارى و تشكيل مجالس موعظه براى آن حضرت صرف گردد، و اعضاى صندوق نمى توانند مالك اين پول شوند. 22/1/79

(س 334) عموم مردم منطقه اى بدون ذكر مصارف خاص، چيزى نذر حضرت ابوالفضل(عليه السلام) مى نمايند و صيغه نذر را نمى دانند. سابقاً آيات عظام، امر به صَرف در امور خيريه مى كردند، مستدعى است بفرماييد براى چه امورى جايز است مصرف شود؟

ج ـ همان طور كه فرموده اند، درست است و اگر در هر امر خيرى صرف شود كه ثوابش براى منذورله باشد، صحيح است؛ ليكن صرف در تشكيل مجالس موعظه و عزادارى آن حضرت و صرف در مخارجش، شايد اولى باشد. 28/12/74

(س 335) آيا نذورات و اموال هيئتهاى مذهبى را مى توان تبديل به احسن نمود؟ مثلا در كارهاى توليدى، سرمايه گذارى كرد؟

ج ـ جايز نيست؛ چون اهدا شده است تا براى عزادارى مصرف شود. آرى، اگر قبلا به كسانى كه نذورات را مى دهند گفته شود كه در صورت تمايل مى توانند وجوهى را براى عزادارى ولو به صورت سرمايه گذارى اهدا كنند، و اگر آنان با اين قصد وجوهى را بدهند، مصرف آن در مواردى كه رضايت قبلى آنان حاصل شده است، مانعى ندارد. 6/9/78

(س 336) هيئت امناى مسجدى به منظور برگزارى مراسم عزادارى ايام تاسوعا و عاشورا، همه ساله نذوراتى از قبيل گوشت، برنج، روغن، قند و شكر و... مصرف مى كنند و مقدارى از اين اقلام، مازاد بر مصرف مى ماند. آيا مى توانند آنها را فروخته و پول آن را ذخيره كنند تا در سال آينده در مراسم عزادارى امام حسين(عليه السلام) استفاده كنند؟

ج ـ اگر نگهدارى مواد مصرفى ممكن نيست و يا مشقّت دارد، فروش آن به نحو مرقوم در سؤال مانعى ندارد. 25/10/79

(س 337) شخصى مبلغ پانصد هزار تومان به نيّت قبرستان بقيع يا نجف اشرف و يا كاظمين نذر نموده است. لطفاً نحوه ارسال و وفاى به نذر را بيان فرماييد.

ج ـ اگر نذر به نيّت اماكن مذهبى، براى حرم معصومين ـ صلوات الله عليهم اجمعين ـ باشد، بايد صرف تعمير آن اماكن شود؛ و با فرض عدم امكان، خرج زائرين آنها نمودن نيز موجب ابراى ذمّه است. 2/6/76

(س 338) شخصى زمينى به مساحت دويست متر به منظور ساختن منزل براى روحانى مسجد، اهدا نموده است. آيا مى توان از پول مسجد، جهت ساختن اين منزل استفاده كرد؟

ج ـ مبالغى كه براى مصارف خصوصى مسجد داده مى شود نبايد به مصرف مورد سؤال برسد؛ امّا مبالغى كه جهت مصارف عامّه و امورى كه براى آبادى معنوى و ظاهرى مسجد پرداخت مى شود، صرف آنها در مورد سؤال مانعى ندارد.

27/7/78

(س 339) آيا مى شود با فروش نذورات اضافى كه به هيئتهاى مذهبى اختصاص مى دهند مسجد، حمام، دبستان، نمازخانه، حسينيه، راه و پل را تعمير كرد؟ و نيز آيا مى توان نذورات اضافى را خرج افراد نيازمند كرد يا به فروش رساند؟ و يا نذورات را تبديل به پول كرد و به افراد بى بضاعت براى ازدواج اهدا كرد؟

ج ـ اگر در موقع دادن پول از صاحبان نذورات براى مطلق كار خير گرفته شود، صرف در موارد مذكور در مورد سؤال جايز است، چون جزء كارهاى خير مى باشد، والاّ جايز نيست و بايد براى عزادارى در هيئتهاى ديگر مصرف شود. 15/4/80

(س 340) اگر كسى در خواب ببيند كه وعده اى به كسى مى دهد، يا نذرى مى كند؛ آيا بايد در عالم بيدارى به آن عمل كند؟

ج ـ لازم نيست و خواب حجّت شرعى نيست و نبايد انسان به صِرف خواب ديدن، خود را به زحمت بيندازد. 9/9/78