صفحه عقیدتی: (1)

مروری بر خاطرات حضرت آیت‌الله یوسف صانعی(ره) درباره امام خمینی(س)

ورود به خرداد ماه یادآور روزهای اندوه و ماتم در غم هجران حضرت امام خمینی رضوان‌الله تعالی علیه است. ویژگی‌های شخصیت امام خمینی بقدری فراوان است که با وجود نوشته‌ها، خاطرات، برنامه‌های رادیو و تلویزیونی و انتشار کتاب‌های متعدد درباره ایشان، همچنان خواندن خاطرات جدید درباره این شخصیت استثنایی قرن، شیرینی و جاذبه‌ خاص خود را دارد.

درباره امام خمینی فراوان سخن گفته شده، اما هنوز بسیاری از ناگفته‌ها درباره شخصیت ایشان وجود دارد که با انتشار کتاب‌ها و خاطرات بر این مجموعه افزوده می‌شود. کتاب «یاد ایام»، حاوی خاطرات مرجع عالیقدر و نواندیش مرحوم حضرت آیت‌الله حاج ‌شیخ یوسف صانعی ازجمله کتاب‌هائی است که خاطرات نابی درباره برخی ویژگی‌های کمتر سخن گفته شده از امام خمینی را دربر دارد.

***

راه اساسی که امام در مبارزه با متحجران پیش گرفت، یکی بیان و دیگری عمل ایشان بود. متحجرین و کسانی که همیشه اسلام را برای منافع شخصی خود می‌خواهند، اعمال دیگر مسلمانان را زیر سوال می‌برند تا در نتیجه اعمال خودشان جایگاهی در میان مردم پیدا کند. حضرت امام با اعمال و رفتار خویش و با آن متانت و بی‌علاقگی‌اش نسبت به ریاست و ظواهر دنیوی، جلوی تبلیغات آنان را حداقل نسبت به خودش گرفت و با بیان خود در سخنرانی‌ها، درس‌ها و مبارزات، روش خود را برای همگان روشن ساخت. از الطاف خداوند به امام این بود که در سخن گفتن نیز بسیار قوی بود و مطالب بلندی را با جملات ساده‌ای مطرح می‌کرد. امام به آنان ثابت کرد که خداپرستان کسانی هستند که دل‌شان به حال اسلام می‌سوزد و هنگام خطر قبل از دیگران خود را به خطر می‌اندازند.

 کاری که امام در نهضت بارها انجام داد و خود را به خطر انداخت. زندان، تبعید، شهادت فرزند و هزاران فشار و مشکل دیگر را به جان خرید و حتی در سال 42 شبنامه‌هایی که در قم منتشر می‌شد، دید و هیچ عقب‌نشینی نکرد. در طول نهضت هم با عمل خویش ثابت کردند که مردان خدا چه مشخصاتی دارند. در مبانی و برخوردهای فقهی نیز بینش ایشان با دیگران تفاوت داشت. وقتی به آیات مربوط به اجتماع و مردم می‌رسید نگاه دیگرگونه‌ای به مردم و اجتماع داشت. یا درباره آیه: (وانفقوا فی سبیل ‌الله ولاتلقوا بایدیکم الی التَّهلکه»(1) می‌فرمود: «این آیه خطاب به سرمایه‌داران و زراندوزان است و به آنها می‌گوید در راه خدا انفاق کنید و خود را به هلاکت نیفکنید».

امام در درس و بحث و تفکر هم آزادگی و حریت خود را حفظ می‌کرد. درحالی که تحجّرگرایان همیشه در مقابل سرمایه‌داران تسلیم‌ هستند و همواره توجیه‌گر اعمال و رفتار آنان می‌باشند تا در کنار آنان برای خود نیز لقمه نانی تدارک ببینند. امام در بحث‌های خویش مبانی خود را عرضه می‌کرد و شاگردانی تربیت نمود که تا سرحد شهادت پیش رفتند، انسان‌هایی همچون شهید مطهری، شهید سعیدی، شهید بهشتی تحویل جامعه دادند، درحالی که تحجّرگرایان حاضر نبوده و نیستند کوچکترین ضرری را به خاطر اسلام به خود متوجه سازند. مهم‌ترین راهی که امام در مبارزه با تفکر تحجّرگرایی انتخاب کرد همین بود که راه نهضت و شهادت را به روی امت اسلام باز کرد و هم جنبه‌های مثبت و هم جنبه‌های منفی را بیان کرد. زمانی که قدرت امام کم بود مستقیماً به آنان حمله نکرد، بلکه با بیان خصوصیات مردان الهی آنان را به عقب راند، ولی ضربه‌های نهایی را در سال‌های اخیر و زمان قدرت خویش به تحجّرگرایان زدند و ما هم اگر قدرت مقابله با آنان را نداریم، با عمل و بیان جنبه‌های مثبت، مبارزه کنیم و آنان را به عنوان عناصری که امیرالمومنین و ائمه معصومین(ع) را به شهادت رساندند به جامعه معرفی نماییم. اینان همیشه دنبال نقاط ضعف بودند، یک لباس زیبا را نمی‌توانستند براندام امام صادق(ع) ببینند. امام حداقل در زمان حیات خویش آنان را منزوی ساخت و اینک نوبت ماست که آنان را درحال انزوا نگه داریم و ان‌شاء‌الله فرزندان انقلاب اجازه قدرت یافتن به آنها را نخواهند داد.

ــــــــــــ

1- بقره آیه 195.