|
قرآن
طرفداران دیدگاه مجازاتبودن دیه در بیان دلایل و مستندات خود به قرآن - آیه (وَ جَزاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُها) (شوری (42):40) استدلال کردهاند که به زعم آنان به مجازاتبودن دیه اشاره دارد. مدلول آیه این است که هرگاه شخصی عمداً دست کسی را قطع کند، باید دست او را قطع کرد. پس زمانی که مجنی علیه بخواهد یک درجه تخفیف بدهد، چه باید بکند؟ شرع در اینجا با وضع دیه، راه تخفیف را معین کرده است؛ بدینگونه که در صورت رضایت، میتوان از قصاص گذشت و دیه را گرفت. پس در حقیقت دیه هم نوعی مجازات تلقی شده است، اما مجازاتی خفیفتر. برای پاسخ باید گفت تبدیل قصاص به دیه صرفاً حکمی از جانب شارع برای مجنی علیه است که اگر بخواهد، میتواند کلاً ببخشد یا دیه بگیرد؛ خواه به مبلغ کمتر از آن چه در شرع تعیین شده یا بیشتر و این تنوع اختیارات مجنی علیه، نشانگر جبران خسارتبودن است، نه کیفر.
|