|
استدلال ابوحنیفه در برابری دیه مسلمان و غیر مسلمان
قال الله تعالی: (وَ إِنْ کَانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَکُمْ وَ بَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ) (نساء (4): 92). برای تمام انواع قتل دیه مطلق ذکر شده است. رسول الله (ص) دیه کل ذي عهد في عهده را هزار دینار تعیین کردهاند. «وروي أن عمرو بن أبي أمیة الضمري، قتل منافقین فقضی رسول الله (ص) فیهما بدیة حرین مسلمین». «وعن الزهري أنه قال: قضی أبوبکر وعمر في دیة الذمي بمثل دیة المسلم». «وروي عن ابن مسعود، أنه قال: دیة أهل الکتاب مثل دیة المسلمین، ثم إن وجوب کمال الدیة أساسه کمال حال القتیل، فما رجع إلی أحکام الدنیا وهي الذکورة والحریة والعصمة وقد وجد کل هذا، أما الکفر فلا یؤثر في أحکام الدنیا» (کاشانی، ج 7، ص 255). آیا اعیان ستّه خصوصیت دارد یا خیر؟ اعیان ستّه به غیر از شتر، همگی اصل و مبنا در دیه نیستند، بلکه اصل شتر، در نبود شتر، قیمت آن به طلا، نقره یا دويست گاو، یا دو هزار گوسفند، دویست حله یمانی یا پول برآورد شود، به اولیای مقتول پرداخت شود؛ چنان که در کتب فقهی و غیره آمده است (عوده، ج 2، ص 206).
|