تساوی‌طلبیِ حقوقیِ ناشی از جنبش‌های طرف‌دار حقوق بشر و تحولات اجتماعی عصر حاضر، مسأله بازخوانی تفاوت یا برابری دیه غیر مسلمانان را در کشورهای اسلامی و از جمله جمهوری اسلامی ایران، اهمیّت مضاعفی بخشیده است و با این‌که تلاش‌های علمی شایسته‌ای در باره‌ موضوع، در دهه‌های اخیر صورت گرفته، ولی هم‌چنان نیازمند بررسی بیش‌تری می‌باشد.

روش این مقاله، گزارشی - تحلیلی است و تلاش بر آن است که به شیوه‌ فقهی و در چهارچوب منابع فقه، موضوع بررسی شود.

ما در این مقاله، ابتدا آیه مربوط به دیه را آورده و پس از آن به روایات موضوع پرداخته‌ایم. آن‌گاه دیدگاه‌های مختلف فقهی آورده شده و در ادامه دلایل و نقد هر کدام از دیدگاه‌ها آمده و در پایان نتیجه‌گیری کرده‌ایم.

یادآوری این نکته هم لازم است که دیه به‌طور مطلق، هم شامل دیه نفس و هم شامل دیه اعضا و جراحت‌ها می‌شود که بررسی همه آن‌ها در گنجایش یک مقاله نیست. بنابراین، در این‌جا تنها دیه نفس بررسی شده است.