(س 397) كسانى كه چندين سال پيش، براى حج ثبت نام كرده اند، امّا پس از آنكه نوبتشان رسيده، ديگر توان مالى براى رفت و برگشت و هزينه هاى متفرّقه را ندارند، آيا به دليل اينكه قبلاً استطاعت داشته اند، واجب است به حج بروند يا مى توانند فيش خود را با رعايت مقرّرات بفروشند؟

ج ـ استطاعت، براى اين گونه افراد، تحقّق ندارد، لذا فروش فيش جايز است؛ امّا اگر در زمانى استطاعت مالى و بدنى داشته باشند و آنان را به حج ببرند و بتوانند كه بروند، حج به عهده آنان مستقرّ است و بايد به حج بروند، ولو متسكعاً و مع الزحمه.[1] 2/9/75

(س 398) زنى مقدارى زيورآلات از قبيل طلا و غيره دارد كه اگر آنها را بفروشد، مى تواند به زيارت خانه خدا مشرّف شود. آيا مستطيع است يا اينكه زيورآلات، استثنا شده است؟

ج ـ داشتن زيورآلات، سبب استطاعت نمى شود. 25/9/75

--------------------------------------------------------------------------------

[1]. با مشقّت و زحمت.