اگر انسان با كسى به اين قسم قرار بگذارد كه درختهاى ميوه اى را كه درختها يا منافع آن، مال خود اوست و يا اختيار آن با اوست تا مدت معيّنى به آن شخص واگذار كند كه رسيدگى نمايد و آب دهد و به مقدارى كه قرار مى گذارند، از ميوه آن بردارد، اين قرارداد را «مُساقات» مى گويند.

(مسئله 493) قرارداد مُساقات در درختهايى مثل بيد و چنار كه ميوه نمى دهد، صحيح نيست؛ ولى در مثل درخت حنا كه از برگ آن استفاده مى كنند يا درختى كه از گُل آن استفاده مى كنند، اشكال ندارد.

(مسئله 494) مدت مساقات بايد معلوم باشد و اگر اول آن را معيّن كنند و آخر آن را موقعى قرار دهند كه ميوه آن سال به دست مى آيد، صحيح است.

(مسئله 495) در مساقات بايد سهم هر كدام از طرفين، نصف يا ثلث حاصل و مانند اينها باشد، و اگر قرار بگذارند كه مثلاً صد مَن از ميوه ها مال مالك و بقيّه مال كسى باشد كه كار مى كند، معامله به عنوان مساقات باطل است، ولى اگر به عنوان مساقات نباشد بلكه به عنوان عقد مستقل ديگر باشد صحيح است.