|
احكام غَصب
«غصب» آن است كه انسان از روى ظلم، بر مال يا حقّ كسى مسلّط شود و اين، يكى از گناهان بزرگ است كه اگر كسى انجام دهد، در قيامت به عذابى سخت، گرفتار مى شود. از پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) روايت شده است كه فرمودند: «هر كس يك وجب زمين از ديگرى غصب كند، در قيامت، آن زمين را از هفت طبقه آن، مثل طوق به گردن او مى اندازند». (مسئله 676) اگر انسان چيزى را غصب كند، بايد به صاحبش برگرداند، و اگر آن چيز از بين برود، بايد عوض آن را به او بدهد. (مسئله 677) اگر كسى در زمينى كه غصب كرده، زراعت كند يا درخت بكارد، زراعت و درخت و ميوه آن، مال خود اوست و چنانچه صاحب زمين راضى نباشد كه زراعت و درخت در زمين بماند، غاصب بايد فوراً زراعت يا درخت خود را (اگرچه ضرر نمايد) از زمين بكَنَد، و نيز بايد اجاره زمين را در مدتى كه زراعت و درخت در آن بوده، به صاحب زمين بپردازد و خرابيهايى را كه در زمين پيدا شده، درست كند؛ مثلا جاى درختها را پُر نمايد؛ و اگر به واسطه اينها قيمت زمين از اولش كمتر شود، بايد تفاوت آن را هم بپردازد و نمى تواند صاحب زمين را مجبور كند كه زمين را به او بفروشد يا اجاره دهد، صاحب زمين نيز نمى تواند غاصب را مجبور كند كه درخت يا زراعت را به او بفروشد. (مسئله 678) هرگاه، شخصى از روى جهل يا سهو يا نسيان در مال غير تصرّف كند و از بين برود، ضامن است. (مسئله 679)كسى كه قَسم دروغ مى خورد ذمّه او برى نمى شود، و چنانچه حاكم شرع او را قَسم داده باشد، مدعى نمى تواند طلب خود را تقاص كند، و مطالبه حقّ او به قيامت مى افتد. (س 680) اگر طفل مميّز مال غير را از بين ببرد، چه حكمى دارد؟ ج ـ ضامن است و بايد بعد از تكليف، از عهده آن برآيد.
|