آيت الله العظمي وحيد خراساني: سلام مرا به آقاي روحاني برسانيد؛ ايشان نيت خوبي براي خدمتگذاري دارند.

آيت الله العظمي وحيد خراساني از مراجع تقليد گفت: دولت يازدهم واقعا خدمتگذار است و عملکرد مثبتي در راستاي خدمت به مردم داشته است. به گزارش «انتخاب»، ايشان در ديدار وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشکي درقم افزود: سلام مرا به آقاي روحاني برسانيد، ايشان نيت خوبي براي خدمتگذاري دارند و درانتخاب وزرا هم دقت خوبي به عمل آورده اند. ايشان خطاب به وزير بهداشت گفت: شما در حوزه سلامت مسير درستي را در پيش گرفته ايد و هر وزيري که بيايد بايد خدمات شما را ادامه دهد.

آيت الله وحيد خراساني اظهار داشت: بدون تعارف مي گويم خدمات دولت هاي قبل را هم در اين زمينه ديده ام در غياب شما هم گفته ام وزير بهداشتي مانند شما در دولت هاي گذشته نبوده است، اين توفيقي است که نصيب شما شده است. ايشان در ادامه با اشاره به اينکه بايد سطح خدمات بهداشتي روز به روز درجامعه ارتقا يابد، گفت: کار بيماران به ويژه آنان که تمکن مالي ندارند را حتما رسيدگي کنيد. تا فرصت داريد به مردم خدمت کنيد، چه دولت هايي بودند که نتوانستند خدمت کنند و حسرت آن را مي خورند. هرکسي از آثارش قضاوت مي شود و خدمات شما باعث قضاوت ديگران مي شود، واقعا خدمات شما را در بين ديگران نديده ام.

آيت الله العظمي موسوي اردبيلي: دولت خدمات ارزشمند و اقدامات جدي در حوزه بهداشت انجام داده که قابل تقدير است.

آيت الله العظمي موسوي اردبيلي گفت: اقدامات دولت در حوزه بهداشت و درمان مردم را بسيار اميدوار کرده است که بايد براي ادامه اين روند اقدامات جدي انجام شود.ايشان افزود: دولت خدمات ارزشمند و اقدامات جدي در حوزه بهداشت انجام داده که قابل تقدير است و در اين راستا تا نقطه مطلوب هنوز فاصله داريم و مسوولين امر بايد براي بهبود وضعيت اهتمام جدي داشته باشند. وي با بيان اينکه در اين حوزه بايد کارهاي خودتان را با نيت الهي و از باب اعتقادات ديني انجام دهيد خاطرنشان کرد: مردم به خوبي خدمات جامعه پزشکي در جامعه را مي بينند و قدردان اين تلاش ها هستند. وي در بخش ديگري از سخنان خود با تقدير از خدمات دولت در راستاي افزايش فرزند آوري گفت: تلاشها و اقدامات براي افزايش فرزندان با توجه به وضعيت معيشتي و اقتصادي مردم و خانواده ها در تناقض است لذا بايد اقدامات اساسي در اين زمينه صورت گيرد.

علاوه بر اين وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشکي در سفر به قم با آيات عظام مکارم، صافي گلپايگاني، و سبحاني ديدار و گفت وگو کرد.

حمايت مراجع از مذاکرات هسته اي

به گزارش شفقنا به نقل از سايت وزارت خارجه - دفتر قم، محمد نهاونديان رييس دفتر رييس جمهوري طي روزهاي 24 و 25 تيرماه گذشته با مراجع عظام تقليد در قم و مشهد ديدار کرد و در اين ديدارها ضمن ابلاغ سلام دکتر حسن روحاني، گزارشي از عملکرد تيم مذاکره کننده ايران با کشورهاي گروه1+5 و دستاوردهاي آن در جمع بندي هسته اي ارايه کرد که بيانات و مواضع مراجع تقليد به نقل از دفاتر ايشان در خصوص تيم مذاکره کننده و جمع بندي هسته اي به شرح زير گردآوري شده است:

حضرت آيت الله حسين وحيد خراساني: تلاش تيم مذاکره کننده هسته اي متعهدانه و هنرمندانه بود.

«نيت دولت خدمت به مردم است و در فرصت جديدي که بعد از توافق هسته اي ايجاد شده، مسير خدمت بايد با درايت ادامه يابد. تلاش تيم مذاکره کننده هسته اي متعهدانه و هنرمندانه بود. هيچ گاه دعا براي موفقيت رييس جمهور و دولت را فراموش نمي کنم.»

حضرت آيت الله لطف الله صافي گلپايگاني: ملت قدردان زحمات مذاکره کنندگان هستند.

«اينجانب اين توافق را به ملت رشيد و شريف ايران تبريک مي گويم و از زحمات تيم مذاکره کننده و هيات دولت تقدير و تشکر مي کنم. اميدوارم که اين موفقيت ها در خدمت به نظام اسلامي و ملّت عزيزمان بيش از پيش ادامه يابد. الحمدلله از عنايات حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف و دعاهاي متضرعانه مردم در ماه مبارک رمضان، نتايج خوبي براي کشور حاصل شد که اميدوارم آثار و فوايد آن روز به روز آشکارتر شده و توفيقات خدمتگزاران به مردم بيشتر شود. من از نتايجي که حاصل شد خوشحال هستم و مطمئنم ملت شريف ما هم خوشحالند و قدردان زحمات مذاکر ه کنندگان محترم مي باشند. انشاء الله با توکل به خداوند و تدبير عاقلانه، مشکلات اقتصادي و ديگر مشکلات و مسائل حل مي شود.»

حضرت آيت الله سيد موسي شبيري زنجاني: اميدواريم با اين مذاکرات اين خطر و تهديدها برطرف شود.

«تلاش هايي که دولت و تيم مذاکره هسته اي براي برطرف کردن مشکلات پيش روي کشور با نيت خالص متحمل شدند، قطعا نزد خداوند داراي اجر است. مشکلاتي که در گذشته براي ايران ايجاد شد زمينه ساز خطراتي بود که نه تنها ايران بلکه مناطق ديگر را هم تهديد مي کرد. اميدواريم با اين مذاکرات اين خطرها و تهديدها برطرف شود. زحمات دولت و تيم مذاکره کننده براي سربلندي کشوري انجام مي شود که همه آن را کشور اميرالمومنين و اهل بيت(ع) مي دانند. زحمتي که براي خداوند و اهل بيت (ع) باشد هرگز هدر نمي رود. انسان پاداش هر عمل را که براي خدا و خدايي ها انجام دهد، هم در اين عالم و هم در عوالم ديگر به دست مي آورد. ايران مورد عنايت اولياء الهي است. اولياء خدا پشتيبان کساني هستند که براي سربلندي اين کشور تلاش مي کنند. ما دعا کردن براي موفقيت کساني را که در راه خير قدم بر مي دارند وظيفه خود مي دانيم.»

حضرت آيت الله سيد عبدالکريم موسوي اردبيلي: ايستادگي تيم مذاکره کننده ستودني است.

در بحث مذاکرات که کار سخت و طاقت فرسايي بود و همه ما نگران اين بحث بوديم، هم شخص رييس جمهور محترم و هم تيم مذاکره کننده، خصوصا وزير محترم امور خارجه با تدبير لازم کار را دنبال کردند و الحمدالله نتايج خوبي براي ملت و دولت به همراه خواهد داشت و من به سهم خود از فعاليت هاي صورت گرفته تشکر و قدرداني مي کنم. ايستادگي تيم مذاکره کننده خصوصاً دکتر ظريف در اين مدت طولاني، ستودني است و اين ايستادگي باعث شد که دنيا به منطق روشن و گفتگوي ايران تن دهد.

تندروي ها و بي تدبيري هاي دولت گذشته زحمات زيادي براي کشور و دولت جديد به جا گذاشت که نمونه آن، عملکرد دولت گذشته در زمينه سياست خارجي و پيامدهاي منفي آن بود که هم مردم و هم ما نگران بوديم و قضايا به شکلي شد که تاثيرات مخرب آن همگان را نگران کرده بود و در حال حاضر نيز آثار منفي آن در جامعه، خصوصا اقتصاد کشور و معيشت مردم پيداست. اميدواريم تلاش طاقت فرساي دولت و خصوصا وزارت امور خارجه و تيم مذاکره کننده، ثمرات خوبي براي ملت و کشور داشته باشد و مشکلات مرتفع گردد و در اين رابطه همه بايد شکرگزار باشيم و بدون ايرادگيري غيرمنطقي از کساني که در اين راه زحمت کشيده اند تشکر و قدرداني کنيم.»

حضرت آيت الله ناصر مکارم شيرازي: توافق يک پيروزي بزرگ بود.

«اين يک پيروزي بزرگ بود که در جريان آن شاهد بي اثر بودن مخالفت هاي رژيم صهيونيستي و نااميدي و سرخوردگي آنها بوديم. دنيا از اين توافق استقبال کرده و اين مساله ضمن اينکه بهاي مخالفت با آن يا عهد شکني را براي بدخواهان ملت سنگين کرده، به اجراي موفق اين توافق نيز کمک مي کند. اين موضوع بسيار پيچيده و سخت بود و پيوسته در قنوت نماز براي توفيق مذاکره کنندگان و به نتيجه مناسب رسيدن مذاکرات، دعا مي کردم. وي همچنين به دولت سفارش کرد تا همانطور که با تدبير موضوع هسته اي را به سرانجام فعلي رسانده است، درباره جزييات دستاوردها و موارد توافق به مردم اطلاع رساني شفاف کند. از سوي ديگر مديريت توقعات مضاعفي که احيانا در نتيجه اين توافق براي حل و فصل سريع مشکلات بر جاي مانده ايجاد مي شود، لازم است.»

نامه قدرداني دکتر ظريف به مراجع عظام

به گزارش شفقنا، دکتر محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه نيز طي نامه هاي جداگانه اي از رهنمودها، حمايت ها و دعاهاي خير آيات عظام نسبت به اعضاي تيم مذاکره کننده هسته اي خالصانه تشکر نمود. دکتر ظريف در بخشي از اين نامه اظهارات محبت آميز مراجع عاليقدر تقليد را موجب دلگرمي مضاعف و اميد بيشتر در مسير احقاق حقوق ملت مسلمان و انقلابي کشورمان ارزيابي کرده است.
محمدجواد ظريف وزير امور خارجه طي نامه هاي جداگانه از رهنمود ها، حمايت ها و دعاهاي خير آيات عظام نسبت به اعضاي تيم مذاکره کننده هسته اي قدرداني کرد. به گزارش ايرنا از اداره کل ديپلماسي رسانه اي وزارت امور خارجه؛ به دنبال اظهار محبت هاي مراجع عظام تقليد نسبت به تيم مذاکره کننده هسته اي در طول سال هاي اخير، به ويژه در ديدار اخير رئيس دفتر رييس جمهوري با حضرات آيات وحيد خراساني، مکارم شيرازي، صافي گلپايگاني، شبيري زنجاني و موسوي اردبيلي؛ وزير امور خارجه طي نامه هاي جداگانه اي از رهنمود ها، حمايت ها و دعاهاي خير آيات عظام نسبت به اعضاي تيم مذاکره کننده هسته اي، قدرداني کرد. دکتر ظريف در بخشي از اين نامه اظهارات محبت آميز مراجع عاليقدر تقليد را موجب دلگرمي مضاعف و اميد بيشتر در مسير احقاق حقوق ملت مسلمان و انقلابي ايران ارزيابي کرد.

در ديدار دکتر ظريف: تاکيد حضرت آيت الله سيستاني

بر مبارزه با تندروي و حمايت از

اقدامات دولت ايران در مبارزه با تروريسم.

به گزارش گروه بين الملل خبرگزاري فارس، «محمد جواد ظريف» وزير امور خارجه ايران، پس از زيارت حرم اميرالمؤمنين علي عليه السلام در نجف اشرف، به ديدار آيت الله علي سيستاني از مراجع بزرگ شيعه در عراق رفت. اين ديدار در منزل شخصي آيت الله سيستاني برگزار شد. به گزارش خبرگزاري «الفرات نيوز»، ظريف پس از ديدار با مرجع عاليقدر شيعيان عراق با حضور در نشستي مطبوعاتي گفت: آيت الله سيستاني مرجع شيعيان بر لزوم تقويت تلاش هاي بين المللي براي رويارويي با تروريسم تاکيد کردند. وي با بيان اينکه «آيت الله سيستاني بر لزوم مبارزه با تروريسم و رويارويي با آن تاکيد کردند»، يادآور شد: ما اميد زيادي به نقش فعال مراجع تقليد در مبارزه با تروريسم و رويارويي با اين پديده داريم. وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران با بيان اينکه «گزارش مفصلي درباره جمع بندي مذاکرات هسته اي و چالش هاي فرا روي منطقه به آيت الله سيستاني ارائه داديم»، تاکيد کرد: ايران همواره حامي ملت و دولت عراق در مبارزه با تروريسم بوده است. ظريف با بيان اينکه تندروي و مذهبي گري همه کشورها و ملت هاي منطقه را با تهديد مواجه مي سازد، ضرورت بالاي هماهنگي و همکاري بين کشورها براي مبارزه با تروريسم را يادآور شد. وي افرود: بعد از جمع بندي مذاکرات هسته اي، اين اولين سفرم به کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس است که با تقويت روابط بين کشورها در راستاي تامين منافع منطقه و تقويت صلح و امنيت بين المللي است.

حجت الاسلام والمسلمين سيد حسن خميني: يک مجموعه خبري که صداقت نداشته باشد خود را نابود کرده است.

سيدحسن خميني در ديدار مسئولان ايسنا گفت: در حوزه روابط شخصيت هاي حقيقي با هم يک اخلاق تعريف شده وجود دارد، اما اخلاق در حوزه روابط شخصيت هاي حقوقي مقداري تابع حوزه فردي شده، درحالي که اگر به عنوان مثال کلاه گذاشتن سر ديگران قبيح است اين چه در حوزه فردي و چه در حوزه اجتماعي بايد مورد توجه قرار گيرد. وي ادامه داد: فطرت آدمي مي گويد فرد بايد همان قدر پايبند به اخلاق باشد که يک نهاد حقوقي؛ يعني در واقع نهاد حقوقي بايد به همان موازين اخلاقي پايبند باشد، در حالي که گاهي اين طور نيست و طرف فکر مي کند اگر براي نهاد، موسسه و ارگاني کار مي کند آنجا مي تواند همه موازين را زير پا بگذارد در حالي که ممکن است در زندگي شخصي خود اين مساله را رعايت کند. به نوشته ايسنا، يادگار امام با بيان اينکه تاثير خبر در فضاي اجتماعي و سياسي جامعه بر کسي پنهان نيست، خاطرنشان کرد: خداي ناکرده گاهي ممکن است خبرنگار يا مدير خبري يا کسي که صفحه اجتماعي پرمخاطبي دارد احساس کند به خاطر منفعتي بايد پا روي يکي از موازين اخلاقي بگذارد. ممکن است لزوما اين کار اشاعه يک دروغ نباشد بلکه افشاي سر مردم و يا هتک احترام آن ها باشد. سيدحسن خميني در ادامه با تاکيد بر لزوم پايبندي فعالان عرصه خبر به اخلاق، اظهار کرد: يک مجموعه خبري که صداقت نداشته باشد خود را نابود کرده و بعد از مدتي کسي به او اعتمادي نمي کند. اگر چنين مجموعه اي متهم شود که صداقت ندارد خبرش به درد نمي خورد؛ بنابراين صداقت و بي طرفي در تاثيرگذاري مجموعه هاي خبري بسيار اهميت دارد و جداي از صداقت و اعتماد ساير مسائل اخلاقي نيز بايد در خبر رعايت شود.

شاگرد از روح، قلب و جان معلم و نه از صحبت او الگوپذيري مي کند.

همچنين حجت الاسلام والمسلمين سيدحسن خميني در جمع مربيان سازمان دانش آموزي جمهوري اسلامي ايران در حسينه جماران، با اشاره به تعبير امام خميني مبني بر ا،ينکه «رفتار استاد درس است و نه گفتار استاد» اظهار داشت: در مقوله تعليم و تربيت، تعليم تابعي از سخن است که استاد مطلبي را مي گوييد شاگرد هم مي شنود؛ اما تربيت بيش از آنکه وابسته به حرف زدن باشد وابسته به عمل کردن است و معلم خوب آن مربي است که ذاتا آدم خوبي است نه آنکه خوب حرف مي زند. وي افزود: انسان گاهي اوقات نزد کساني مي رود که خيلي هم با سواد هستند اما وقتي از نزد آنها بيرون مي آييد مي بينيد که نه تنها دل باز نشده و نشاط به جان رسوب نکرده بلکه گرفته و تاريک شده است، اما از سوي ديگر نزد انسان هايي مي رويد که حرف مهمي نمي زنند، ولي وقتي از نزد او بيرون مي آييد احساس آرامش جان و روح مي کنيد.سيدحسن خميني تأکيد کرد: اگر کسي که وجودش آميخته از کينه، حقد، حسد، غيبت، تهمت و مشکلات باشد، بگويد «خوب باش!» سخن او نه تنها در جامعه اثر نمي کند، بلکه افراد را به مسير غيرخوب و ناسالم مي اندازد، اما اگر خود فرد خوب بود با يک صحبت ساده مخاطب در حوزه مغناطيس او خوب مي شود. لذا در متون مختلف مذهبي ما به مجالست با خوبان تکيه شده است زيرا ناخودآگاه در ما اثر مي گذارد؛ « گلي خوش بوي در حمام روزي/رسيد از دست محبوبي به دستم /بدو گفتم که مشکي يا عبيري/ که از بوي دل آويز تو مستم /بگفتا من گِلي ناچيز بودم/ وليکن مدتي با گُل نشستم /کمال هم نشين در من اثر کرد/وگرنه من همان خاکم که هستم. وي در پايان گفت: اگر فضاي خودمان را به اخلاق حميده الهي آراسته کنيم آنگاه حتما آن اثر معنوي به جان و روح جامعه و فرزندان و شاگردان منتقل مي شود.

غرويان: با فشارهاي فيزيکي و مالي

نمي توانيم در زمينه حجاب به نتيجه اي برسيم.

عصر ايران: به گزارش ايلنا، حجت الاسلام محسن غرويان، در مورد کسر حقوق از کارمندان بدحجاب تحت عنوان طرح صيانت از حريم حجاب و عفاف که در مجلس درحال بررسي است، گفت: به نظر مي آيد اين کار استفاده از فشار مالي و اقتصادي براي تحقق يک امر فرهنگي است که مانند ساير تجربه هاي گذشته نتيجه اي نخواهد داشت. وي ادامه داد: من موافق با اين راهکار نيستم؛ زيرا نظير اين کار در گذشته نيز نتيجه نداده است. مسئله حجاب و عفاف در ذات و در جوهر خود امري فرهنگي، روحي و ذهني است و ما با فشارهاي فيزيکي و مالي نمي توانيم در اين زمينه به نتيجه اي برسيم.

اين استاد دانشگاه با اشاره به اينکه راه حل مسائل فرهنگي بايد از سنخ فرهنگ باشد، اظهار کرد: بايد آنقدر کار فکري، عقلاني، فلسفي و فرهنگي انجام دهيم تا اشخاص از درون خود به حدي از شخصيت فرهنگي برسند تا رفتارهايي نظير حجاب، گفتار، کلام، نگاه، حرکت و... را در حد متناسب با يک شخصيت والاي فرهنگي رعايت کنند.

اين کارشناس مسائل ديني در پاسخ به اين سؤال که اين اقدام از نظر شرعي درست است يا خير، گفت: من نمي توانم به طور قاطع در اين باره نظر بدهم و ابعاد فقهي و حقوقي اين مسئله بايد بيشتر مورد دقت قرار بگيرد، اما يکي از نکاتي که از نظر فقهي و حقوقي مطرح است و بايد رعايت هم شود، اين است که در قرارداد اوليه که براساس آن، اداره مربوطه به کارمند خود حقوق پرداخت مي کند، آيا حقوق فرد بابت حجاب او بوده يا بابت کارش قرار است به او تعلق بگيرد؟

غرويان ادامه داد: اگر طبق قرارداد، آن حقوق بابت کارش به فرد تعلق مي گيرد و نه رفتار اخلاقي اش، نمي توان از حقوق او کسر کرد؛ اين مسئله اشکال دارد، زيرا قرارداد بابت کار بوده است، بنابراين فقها و حقوق دان ها بايد آن را لحاظ کنند.
حضرت آيت الله جوادي آملي:

جامعه عاقل مي تواند منتظر واقعي امام زمان (عج) باشد.

به گزارش خبرنگار اسراء نيوز: حضرت آيت الله جوادي آملي با بيان اينکه علما به عنوان شاگردان حضرت ولي عصر(عج) وظيفه دارند مردم را به آن حضرت نزديک کنند تصريح کردند: بهترين راه نزديک شدن جامعه به آن وجود مقدس عقل محوري و عقل مداري است چرا که انسان عاقل هم باعث نجات خود مي شود و هم از ديگران دستگيري مي کند. وي با بيان اينکه جامعه عاقل مي تواند منتظر واقعي امام زمان (عج) باشد فرمودند: جامعه عقل محور را نمي شود فريب داد و از نظام اسلامي جدا کرد، چنين جامعه اي منتظر واقعي امام زمان و حکومت عدل محور آن حضرت است. حضرت آيت الله جوادي آملي با بيان اين مطلب که اهل بيت(ع) معدن علم الهي هستند افزودند: علما و طلاب که شاگردان مکتب اهل بيت(ع) هستند نيز بايد خود را مجهز به اين علوم الهي کنند تا بتوانند به وظايف خود در عصر غيبت عمل کنند. ايشان طلاب و روحانيان را به مجاهدت هميشگي در راه کسب علم و دانش توصيه فرمودند.

پاسخ فقهي حضرت آيت الله العظمي بروجردي

درباره دست دادن با زنان

نوه حضرت آيت الله العظمي بروجردي در گفت وگو با پايگاه موسسه فرهنگي تحقيقاتي امام موسي صدر به نکات جالبي درباره مشي فقهي و فرهنگي آيت الله العظمي بروجردي اشاره کرده است. آيت الله سيدجوادعلوي طباطبائي با ذکر اين مطلب که برخي به امام موسي صدر خرده مي گرفتند که چرا در اروپا با خانم هايي که به سوي ايشان دست خود را دراز مي کردند؛ دست مي داد، گفت: آيت الله بروجردي هم بر اين کار اشکال نمي گرفتند. نوه مرحوم آيت الله العظمي بروجردي در مورد حکم دست دادن با زنان گفت: آقاي بروجردي مي فرمودند: «من تعجب مي كنم كه فقهاي ما ادله نظر را حمل كردند به صورت ريبه؛ چرا در ادله لمس اين انصراف را قائل نشدند». از اين سخن روشن مي شود که «ديدگاه آيت الله بروجردي نه فقط به دليل مسئله هتك است، بلکه اساساً اشكال مبنايي در اين خصوص دارد» نوه آيت الله العظمي بروجردي اشاره مي کند: يکي از محققان ايراني که در مرکز اسلامي آلمان فعاليت مي کرد، خدمت آيت الله العظمي بروجردي آمد و گفت: در آلمان زنان و مردان مختلفي که همه آنها مسلمان هم نيستند، به مرکز اسلامي ما مي آيند و گاهي از اوقات برخي از اين زنان دستشان را براي مصافحه به سوي ما دراز مي كنند و ما نمي توانيم دست بدهيم. آنها نمي فهمند كه چرا ما دست نمي دهيم و اين مسئله موجب هتك آنها مي شود و ما كه مي خواهيم جاذبه ايجاد كنيم، با اين کار تنفر ايجاد مي كنيم. آيت الله العظمي بروجردي گفتند: اگر شما احساس مي کنيد كه دست ندادن شما باعث هتك حرمت زنان مي شود، مانعي ندارد که دست بدهيد. بعد فرمودند: حکم حرمت دست دادن با زن اجنبيه، براي حفظ حرمت اشخاص، هرچند مسلمان نباشند، ساقط مي شود. وي ادامه مي دهد: همچنين شيخ محمد تقي قمي که در مصر فعاليت مي کردند، خدمت آيت الله العظمي بروجردي آمدند و گفتند: «گاهي از اوقات برخي از سفارتخانه ها مثل سفارت هلند به مناسبت روز ملي شان، که همه سفرا و شخصيت هاي مختلف را دعوت مي کنند، ما را هم به عنوان نماينده شما در مجلس تقريب دعوت مي کنند. ما هم دسته گل مي خريم و به سفارت مي رويم. گاهي از اوقات سفير مي خواهد مثلاً سفير آمريكا و همسرش را که همراه اوست معرفي کند. آنها هم دستشان را دراز مي کنند که دست بدهند. ما چه کار كنيم؟ اگر دست ندهيم، موجب هتك آنها مي شود». آيت الله العظمي بروجردي فرمودند: «اگر موجب هتك حرمت ايشان مي شود، اشکالي ندارد؛ دست بدهيد».

آيا شهر مشهد قطعه اي از بهشت است؟

نقد اظهارات امام جمعه مشهد

در گفت وگو با آيت الله سروش محلاتي

پايگاه خبري تحليلي انتخاب (Entekhab.ir) : چند سالي است که امام جمعه مشهد، موضوع حرم بودن شهر مشهد را مطرح و پيگيري مي کند. او مي گويد نه فقط شهر مشهد، بلکه از کوه هاي بينالود به بعد، به حکم پيامبر(ص)، حرم است و بايد احترام ويژه آن از قبيل عدم اجراي کنسرت را در آن رعايت کرد، اگر چه اين کارها در مکان هاي ديگر جايز باشد. او در سال90 به خبرنگار فارس گفت: «پيامبر فاصله ميان کوه نيشابور و سلسله جبال بينالود و هزار مسجد را به عنوان حرم معرفي کردند و وقتي پيامبر را قبول داريم، پس بايد به اين امر که کل شهر مشهد حرم امام رضاست نيز معتقد باشيم ... تمام مشکل فرهنگي شهر اين است که بعضي مردم و مسئولان، فضاي شهر را از فضاي حرم امام هشتم (ع) نمي دانند و به جاي اين که احساس کنند، اينجا حرم است، احساس مي کنند که اين شهر يک شهر تفريحي و گردشي است. اين خلاف نص صريح فرمايش پيغمبر است و هرکه جز اين عمل کند در مقابل پيغمبر ايستاده است، حال چه فرد عادي باشد و چه مدير و مسئول.» (11/2/90)

ايشان در خطبه نماز جمعه مشهد نيز مي گويد: «در دولت نهم، اولين سفر استاني که اينجا داشت، در جلسه دولت گفتم: آقا پيغمبر فرمودند بين الجبلين روضه من رياض الجنه. حد حرم امام رضا را پيغمبر تعيين کردند، اين حرم يک روزي 3 هکتار بود، امروز 53 هکتار است...»(سايت شوراي سياست گذاري ائمه جمعه)

و به اعضاي شوراي حمل و نقل استان خراسان، گفته مي شود: «بنا به فرموده پيامبر محدوده شهر مشهد بين الجبلين است و اگر درب هواپيما و يا درب قطار باز مي شود اين درب حرم امام است» و....

ايشان مجددا از همين استدلال استفاده کرد و با اجراي کنسرت موسيقي در مشهد به دليل آنکه اين شهر حرم امام رضاست، مخالفت نمود و آخرين بار در نماز جمعه مشهد در بارگاه رضوي (9/12/93) گفت: «پيغمبر حدود حرم امام رضا (ع) را بين دو کوه تعيين کردند، بين الجبلين روضه من رياض الجنه. حرم امام رضا زير اين سقف نيست، زير اين گنبد نيست، تمام اين شهر ملک امام هشتم است. همه اش حرم امام رضاست، کنسرت در حرم امام رضا، مطرب بازي در حرم امام رضاست. حرف ما اين است.»

در سالروز ولادت حضرت رضا(ع) اين مساله را با آيت الله سروش محلاتي در ميان گذاشته ايم تا به سوالاتمان پاسخ گويند.

آيا مساله حرم 50 هکتاري براي حضرت رضا در فقه ما سابقه دارد؟ و آيا علماي گذشته فرقي بين مشهد و شهرهاي ديگر قائل شده اند و کل منطقه شهر و اطراف آن را مشمول احکام حرم دانسته اند؟

تاکنون هيچ مرجع تقليدي، نظر ايشان را از جنبه فقهي تأييد نکرده است و اين نظر در تاريخ فقه شيعه، بي سابقه است و اگر فرضا گوينده آن، صاحب نظر باشد، اين نظر او «شاذ » است و بر اساس آن نمي توان با کارهايي که ديگران مباح مي دانند مقابله کرد. حضرت امام خميني و مراجع تقليد ديگر در باب امر به معروف و نهي از منکر فرموده اند؛ نهي از منکر در موردي است که انجام دهنده عمل، کار خود را از نظر شرعي ـ طبق فتواي مرجع خودش ـ حرام بداند، لذا ايشان نمي تواند و حق ندارد از آن چه مردم بر حسب نظرشان جايز مي شمارند و مقررات حکومتي نيز مجاز مي داند، جلوگيري و ممانعت کند. اينگونه نهي از منکر، خود مصداقي از منکر است و اگر فاعل آن ملتفت و مصرّ باشد، از عدالت ساقط مي شود.

البته ريشه طرح اينگونه نظرات اين است که ما در عصر «جعل فضائل» زندگي مي کنيم، جعل فضائل گاه براي اشخاص است، گاه براي ازمنه و گاه براي امکنه. لذا در اين دوره کوه هايي مقدس شدند، امامزاده هايي تاسيس شدند، مقامات و کشف هايي ادعا گرديد و امثال آن.

روايتي که بين دو کوه در منطقه خراسان را حرم مي داند، چيست؟

اين سخن که به پيامبر نسبت داده اند که «بين الجبلين روضه من رياض الجنه» و آن را بر شهر مشهد تطبيق کرده اند، در کدام منبع حديثي آمده است؟ و راوي او کيست؟ چرا شخصي که با قاطعيت آن را به پيامبر نسبت مي دهد، حتي يک بار هم که شده، مأخذ آن را ذکر نمي کند؟ کدام يک از مشايخ محدثين از عصر امام صادق(ع) تا دوره کليني و صدوق و شيخ طوسي، اين جمله را نقل کرده اند؟
شگفت آور است جمله اي که هيچ اثري از آن در منابع حديثي شيعه وجود ندارد و حتي در دائره المعارفي مانند بحارالانوار - که مجلسي بر جمع آوري هر حديثي حتي اگر ضعيف هم باشد، اهتمام داشته ـ رد پايي از آن نيست، مبناي اين استنباط ها قرار گيرد! واقعا چنين استناد فقهي، يک نقطه ناراحت کنندهبراي ميراث علمي شيعه است که در اثر مجاهدت هاي علمي امثال شيخ انصاري، از استدلال هاي پوچ و استنادهاي واهي و خيالي، منزّه مانده است. و همين ماجرا، مانند برخي از قضاياي مشابه نشان مي دهد که وقتي اجتهادات و آراء فقهي از کف با کفايت فحول فقهاء و مراجع معظّم خارج مي شود چه فاجعه اي در عرصه فقاهت رخ مي دهد.

فرضا چنين جمله اي از پيامبر(ص) صادر شده باشد، معنا و مفهوم آن چيست؟

تعبير «روضه من رياض الجنه» - به معناي باغي از باغ هاي بهشت - در روايات ما درباره «قبر» اولياي الهي به کار رفته است: «القبر روضه من رياض الجنه» از اين رو چنانچه آن حديث، اگر از پيامبر صادر شده، ممکن است اين معني باشد که در آينده، در فاصله بين دو کوه، «قبر» يکي از اولياي الهي ـ حضرت رضا عليه السلام ـ قرار خواهد گرفت. در اين صورت نمي توان اثبات کرد که «سراسر آن منطقه»، باغ بهشتي و در حکم حرم امام است.

درباره فضيلت و ارزش حرم امام رضا(ع) در منابع معتبر، مطلبي از ائمه(ع) نقل شده است؟

روايتي از حضرت جواد (ع) درباره طوس وجود دارد که حضرت فرمود: «انّ بين جبلي طوس، قبضهً قبضت من الجنه من دخلها کان آمنا يوم القيامه من النار»(من لايحضره الفقيه، ج2، ص583) اين روايت گوياي آن است که «قطعه اي» در فاصله دو کوه وجود دارد که بهشتي است و نبايد بين دو جمله «قطعه اي در بين دو کوه» با «فاصله بين دو کوه» خلط کرد. مفاد روايت، همان تعبير اول است، چه اينکه مرحوم مجلسي اول نيز روايت را چنين معني کرده است: «در ميان دو کوه طوس «پاره اي از زمين» است که از بهشت برداشته شده است» مجلسي اضافه مي کند که آن «پاره از زمين»، «مشهد مقدس آن حضرت» ـ يعني مدفن امام ـ است و افزوده است که هر که به آن روضه به قصد زيارت داخل

شود، در روز قيامت از آتش جهنم ايمن خواهد بود.(لوامع صاحبقراني، ج8، ص553) در اين ترجمه و شرح، آن قطعه زمين، به همان روضه و بارگاه حضرت، که محل زيارت ايشان است، تفسير شده است. علامه مجلسي در اثر ديگر خود تصريح مي کند که مقصود از «پاره اي از سرزمين» در ميان دو کوه، همان «محل دفن امام»، و يا بضميمه «اطراف آن» است.(روضه المتقين، ج5، ص395) عجيب است که شخصيتي مانند علامه مجلسي که عمر خود را در ممارست با احاديث سپري کرده است، در تعميم دادن اين قطعه سرزمين بهشتي به اطراف قبر حضرت هم ترديد دارد و نمي تواند بيش از موضع قبر و حتي در شعاع چند متر اطراف آن را هم به شکل قطعي مشمول روايت بداند، ولي ما به چند متر هم قانع نبوده و از 50 هکتار سخن مي گوييم!

در خصوص بقعه مبارکه اي که محل دفن حضرت رضا(ع) است، چه تعبيري بکار رفته و آيا مي توان آن را به همه شهر و يا منطقه بزرگتري سرايت داد؟

روايتي از حضرت رضا عليه السلام وجود دارد که توضيح مي دهد مقصود از «روضه من رياض الجنه» همان بقعه محل دفن حضرت - و نه بيشتر - است در اين روايت خود حضرت فرمود: در خراسان، «بقعه اي» خواهد بود که محل نزول ملائکه خواهد بود، و حضرت در پاسخ به اين سوال که کدام بقعه؟ فرمود: بقعه اي در طوس که بخدا قسم روضه اي از رياض جنت است و هرکس که مرا در آن بقعه زيارت کند، مانند آن است که پيامبر را زيارت کرده باشد :«....فقيل له يابن رسول الله و ايه بقعه هذه، قال: هي بارض طوس فهي والله روضه من رياض الجنه من زارني في تلک البقعه کان کمن زار رسول الله(ص).» (من لايحضره الفقيه، ج2، ص585) به علاوه استفاده از تعبير «روضه من رياض الجنه» به جاي «حرم» نشان دهنده آن است که مقصود از روضه، حرم نيست، زيرا با توجه به رواياتي که درباره قلمرو حرم الهي در مکه و حرم نبوي در مدينه وجود دارد، استفاده مي شود که «حرم» واژه اي عام تر از «روضه» است، لذا در مدينه هرچند فاصله دو کوه، «حرم» است، ولي روضه، محدوده بسيار کوچکي بين منبر پيامبر و خانه حضرت است («ما بين بيتي و منبري روضه من رياض الجنه»). از اين رو وقتي تعبير «روضه» به کار مي رود، قاعدتا در مفهومي بسيار محدود تر از حرم به کار رفته است. درباره امام حسين(ع) هم حديث داريم که بيست ذراع در بيست ذراع، «روضه من رياض الجنه» است. (کامل الزيارات، ص112) آيا باور کردني است که در کربلا براي اباعبدالله الحسين «روضه من رياض الجنه» يک محدوده صد متري است ولي در طوس براي حضرت رضا، اين محدوده صد هکتار قرار داده شده باشد؟