پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی صانعی :: مرتد کيست
مرتد کيست
از لحاظ فقهي مرتد کيست و سابقه ارتداد در اسلام به چه دوراني برمي گردد؟
مرتد کسي است که يکي از اصول عقائد و يا حکمي از احکام شرع را که يقين دارد از شرع است, انکار و جحد نمايد؛ به عبارت ديگر در ارتداد, جحد معتبر است به نحوي که خداوند متعال يا رسالت پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) را به نحوي انکار کند که برگردد به بي احترامي و هتک و تکذيب پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم), و نسبت غلط دادن به ميليونها مسلمان, يعني انکار همراه با علم و حجت بر چيزي که او انکار مي کند. بنابراين, قاصرها و کساني که مغزشان مسائلي را نمي کشد و غافل و قاصرند و مستضعف ديني مي باشند مرتد فقهي نيستند, چه از اول مطلبي از اسلام را انکار کرده باشد و چه نعوذبالله بعد از مطالعه به انکار رسيده باشد؛ و ارتدادي که مربوط به کفر است که در دو آيه از قرآن مطرح شده, در هر دو جا انکار همراه با علم و جحد و دشمني مي باشد مانند آيه 217 سوره مبارکه بقره « ... وَمَن يَرْتَدِدْ مِنكُمْ عَن دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الْدُّنْيَا وَالاْخِرَةِ وَأُولـئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ » که در آيه, دو شاهد هست بر اينکه ارتداد کفري عبارت است از انکار همراه با عناد و دشمني و جحد و شناختن حق؛ اول آنکه « وَهُوَ كَافِرٌ » چون کفر يعني ستر و پوشاندن حق، و دوم حبط اعمال در دنيا و آخرت و از بين رفتن آنها که اين نمي شود مگر با تقصير و جحود و انکار بعد از معرفت حق, و الّا انکار از روي قصور و غفلت حبط ندارد و حبط آن, عقاب بلابيان است که از نظر عقل و نقل و عقلاء قبيح و نادرست است؛ و ناگفته نماند که اين قبح, اختصاص به عذاب اخروي نداشته بلکه شامل همه مجازاتها و عقوبتها - گرچه دنيوي هم باشد- بوده و هست. و آيه 25 سوره مبارکه محمّد « إِنَّ الَّذِينَ ارْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِهِم مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَى الشَّيْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَأَمْلَى لَهُمْ ». و اين آيه همانند صريح است و دلالتش روشن است که ارتداد کفري يعني همان ارتداد فقهي, مربوط به بعد از آشکار شدن راه حق و تبيين هدايت است نه قبل از آن و نه کسي که هنوز هدايت برايش روشن نشده, و اما سابقه ارتداد که در سؤال آمده روشن نيست و اثر علمي و عملي هم ندارد.